Autorka podaje podstawowe informacje dotyczące obrazu klinicznego, procesu rozpoznawania ostrychi przewlekłych powikłań oraz opieki lekarskiej nad chorymi na jadłowstręt psychiczny.

The author presents basic information concerning clinical picture, diagnosis process, acute and chronic medical complications and medical care in anorexia nervosa patients.

Niniejszy artykuł prezentuje kontrowersje związane z wydanym ostatnio nowym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów leczniczych, dotyczącym dopuszczalnego zakresu aktywności przedstawicieli firm farmaceutycznych w zakładach opieki zdrowotnej.

This article presents the controversies related to the recent regulations of the Ministry of Health regarding advertising of the medicinal products. They concern the range of pharmaceutical companies’ representatives activity within the healthcare institutions.

Jednym z problemów współczesnej nauki jest wzrost liczby nierzetelnych publikacji. W Polsce nie powstają artykuły naukowe poruszające konkretne przykłady łamania dobrych obyczajów akademickich. Autor przypomina sprawę 50 nierzetelnych publikacji ze Śląskiej Akademii Medycznej (rok 1998) oraz opisuje niedawny przypadek plagiatu w polskim czasopiśmie naukowym. Sygnalizuje również ostatni poważny przypadek nierzetelności akademickiej i naukowej z Uniwersytetu Zheijang w Chinach wynikający z braku nadzoru nad badaniami lidera grupy badawczej.

One of the problems in contemporary science is an increasing number of fraudulent articles. In Poland there are no scientific articles describing the cases that violate a good publication practice. The author of this article reminds the case from the Silesian Medical School (year1998) regarding 50 fraudulent papers and describes anew case of plagiarism in Polish scientific journal. Healso refers to the incident of serious academic fraud and scientific misconduct revealed recently at the Zheijang University in China which resulted from the lack of supervision by the leader of the research group.

Background:
There are no large cross-sectional studieson pediatric HBV and HCV epidemiology in Poland. The data obtained from official governmental register and the data published by opinion leaders group arein conflict.

Aim of the study:
The aim of the study was to collect the snap shot data on epidemiological situation for HBV or HCV infection in selected pediatric centers. We wanted to determine the number of patients with HBV or HCV infection, the number of children with liver cirrhosis or HCC in the course of chronic viral liver disease. We described the availability of therapeutic options for HBV or HCV infections in different medical centers.

Material and methods:
The questionnaire survey was sent to 20 hospitals involved in liver disease therapy in children in 2008. 13 centers responded to the questionnaire.

Results:
Six responding centers are infectious diseasehospitals. 6 centers defined them selves as pediatrichospitals and one site is a gastroenterology, hepatologyand liver transplant center. All centers provide medical care on inpatient and outpatient basis for children aged 0-18 years. The number of patients treated at everysite varies from 900 to 7000 per year (total around36000). HBV infection was reported in 1033 children, HCV infection in 356 and combined HBV-HCV infectionin 60. 80% of these cases were reported from infectious diseases sites. HBV related liver cirrhosis was diagnosed in 9 and HBV related HCC in 2 children. HCV related liver cirrhosis was found in 9 subjects. Anycase of HCC in children with HCV infection was noted. Majority of sites stated that their data under estimatethe real frequency of the HBV and HCV infections. The therapy for HBV infection is provided by 6 centers. 28 patients got interferon and 56 got lmiwudine treatment in 2007. HCV infection is treated in 6 centers and42 children got interferon+rybavirine and 17 got peginetrferon+rybavirine treatment.

Conclusions:
Our data shows that the number of patients with HBV infection and combined HBV-HCV infection is lower than it was in the middle of nineties of XX century. The number of patients with HCV infection is growing up. The number of children with HBV or HCV related liver cirrhosis or HCC is very small. Patients with HBV/HCV infection are grouped in infections diseases hospitals. Most centers stated that there were no major limitations in the access to antiviral therapy in 2007.

Testy przepuszczalności to proste, nieinwazyjne metody diagnostyczne w screeningu chorób zapalnych jelit. Umożliwiają określenie stopnia zaawansowania, lokalizacji i prawdopodobieństwa zaostrzenia dolegliwości, jak również ocenę skuteczności terapii. Znajdują ponadto zastosowanie w różnicowaniu chorób zapalnych z innymi funkcjonalnymi dolegliwościami tego narządu, przede wszystkim zespołem jelita nadwrażliwego (ang. Irritablebowel syndrome – IBS). Opierają się na wielokrotnych pomiarach stężenia w moczu bądź kale parametrów odzwierciedlających funkcjonalność błony śluzowej jelita. Do najczęściej wykorzystywanych wskaźników należą: stężenie kalprotektyny w kale oraz stężenie w moczu niedegradowanych in vivo cukrów (laktuloza, L-ramnoza, mannitol). Często parametry te porównywane są z poziomem wykładników stanu zapalnego: CRP (białko ostrejfazy), OB (szybkość opadania krwinek czerwonych), poziomem albumin w surowicy krwi. Nieinwazyjny charaktertestów, ich uniwersalność (wyniki nie zależą od wieku,płci ani wcześniejszych operacji), szybkość oznaczania oraz możliwość wielokrotnego powtarzania (w odróżnieniu od badań endoskopowych) sprawiają, że są one szczególnie przydatne w diagnostyce dzieci.

The permeability tests are a simple, non-invasive diagnostic tools allowing examination of functional bowel diseases. They are used to asses the conditions, relapse and the effectiveness of the therapy, moreover to investigate possible genetic influences on intestinal barrier in Crohn disease (CD). They are also helpful in differentiation between the inflammatory bowel diseases (IBD) and the other constitutive epithelial disorders. The methods are consist in the measurements of urineor stool samples. The most popular parameters are: the calprotectin and not degradated in vivo sacharides(Lactulose,L-rhamnose, Mannitol), often compared withblood parameters such as CRP, ESR or serum albumins. To sum up, the permeability tests are highly useful inthe diagnosis of children because thy are non-invasive, universal (the result does not depend neither on theage, nor gender and past surgeries), rapid and make the possibility of multiple repetition (in contrary to endoscopy).

Nebulizacje pozostają jedną z form leczenia wziewnego wielu chorób układu oddechowego, zwłaszcza przebiegających z obturacją oskrzeli. Są stosowane zarówno w warunkach szpitalnych, jak i w domu. Praktyczne stosowanie nebulizacji powinno być zgodne z aktualnym stanem wiedzy na ich temat. Artykuł przedstawia odpowiedzi na najczęściej stawiane pytania dotyczące poprawnego stosowania nebulizacji.

Nebulisations remain important tool for the delivery of aerolised medications in many respiratory disorders, most commonly airway obstruction. Nebulisations are used in hospital setting as well as in home. The clinical practice of nebulisation should be supported by scientific evidence. This article presents answers to frequently asked questions about proper use of nebulisers.

Objawy kliniczne oraz leczenie reakcji anafilaktycznej u dzieci pod wieloma względami różnią się od anafilaksji dorosłych. W oparciu o aktualne piśmiennictwo przedstawiono dane dotyczące epidemiologii, etiologii, czynników ryzyka, zasad rozpoznawania, obrazu klinicznego, diagnostyki różnicowej, leczenia oraz profilaktyki i edukacji, charakterystyczne dla anafilaksji u dzieci.

Clinical symptoms, as well as treatment of anaphylactic reaction in children differ from adult’s anaphylaxis in many ways. On the basis of current literature, epidemiology, etiology, risk factors, principles of diagnosis, clinical symptoms, differential diagnosis, treatment, prophylaxis and education specific for children anaphylaxis are presented.

Artykuł przedstawia praktyczne porady, jakich najczęściej oczekują od lekarzy pierwszego kontaktu oraz pediatrów rodzice przed wyjazdem z dziećmi na urlop. Zawarto w nim przypomnienie zasad postępowania w stanach zagrożenia życia (utrata świadomości, zatrzymanie krążenia i oddychania, wstrząs anafilaktyczny, ukąszenia przez owady błonkoskrzydłe, zadławienie), jak i udzielania pomocy w zwykle mniej groźnych sytuacjach, takich jak np.: urazy twarzy, nosa, oka, nosa, złamania, krwotoki, ukąszenia przez owady, żmije, stłuczenia, otarcia, oparzenia słoneczne czy skaleczenia. Przedstawiono także profilaktykę oparzeń słonecznych, ukąszeń i użądleń przez owady, zapobieganie chorobie lokomocyjnej oraz zatruciom pokarmowym, a także zasady ubierania dzieci oraz bezpiecznego stosowania klimatyzacji. Przypomniano także, na co i kiedy warto się zaszczepić przed wyjazdem na urlop i co powinna zawierać podróżna apteczka.

The article gives the general practitioners and pediatrician spractical advice how to instruct parents before the vacation trip with children. There were presented basic rules how to react in life-threatening conditions (the loss of consciousness, circulatory and breathing depression, the anaphylactic shock, strangling) as well asin usually less dangerous events like e.g. injuries of the face, eyes, nose, fractures, bleeding, bites by insects, vipers, bruises, chafes, solar burns or cuts. Prevention of solar burns, bites and stinging by insects, travel sickness and food poisonings were also introduced as well as the principles of dressing children and safe usage of the air-conditioning. Author reminds when the vaccination before the trip is necessary and what a travelling medicine cabinet should contain.

W artykule przedstawiono zasady opracowywania i interpretacji norm ciśnienia tętniczego u dzieci oraz historię ich opracowania. Opisano również najważniejsze badania wykonane w Polsce. Pierwsze dane o wartościach ciśnienia tętniczego u dzieci zdrowych pochodzą z początku XX wieku. W latach 20. i 30. XX wieku ukazały się doniesienia o wartościach ciśnienia tętniczego u dzieci w zależności od wieku, masy ciała i wzrostu. W latach 50. XX wieku, na podstawie analiz populacyjnych wartości ciśnienia tętniczego, przedstawiono hipotezę o związku między wyższymi wartościami ciśnienia a tempem rozwoju biologicznego oraz predysponowania części populacji do rozwoju nadciśnienia tętniczego. Współczesne, najczęściej stosowane, normy ciśnienia tętniczego u dzieci opracowano na podstawie pomiarów wykonanych sfigmomanometrem w populacji północnoamerykańskiej. Zastąpienie sfigmomanometrów aparatami oscylometrycznymi, ogólnoświatowa epidemia otyłości, różnice etniczne i metodologiczne w opracowywaniu norm powodują, że konieczne jest opracowanie aktualnych norm ciśnienia tętniczego w oparciu o pomiar metodą oscylometryczną oraz interpretacja uzyskanych wartości z uwzględnieniem nie tylko płci, wieku i wzrostu, ale również masy ciała. Ponieważ masa ciała związana jest z wysokością ciśnienia tętniczego, opracowywanie nowych siatek centylowych w populacjach pediatrycznych narażonych na epidemię otyłości wiąże się ze stałym wzrostem referencyjnych wartości ciśnienia tętniczego. Dlatego niektórzy autorzy, opierając się na wynikach prospektywnych badań pediatrycznych oceniających ryzyko sercowo-naczyniowe w wieku dorosłym w zależności od narażenia na czynniki ryzyka w wieku dziecięcym, proponują wprowadzenie dobranych do wieku i płci bezwzględnych wartości ciśnienia tętniczego, powyżej których istotnie wzrasta ryzyko sercowo-naczyniowe. Inną propozycją jest stosowanie siatek centylowych ciśnienia tętniczego opracowanych tylko na podstawie wyników uzyskanych u dzieci z prawidłową masą ciała.

The paper describes history and principles of elaboration and interpretation of blood pressure (BP) percentile charts. Most important studies done in Poland has been also described. First reports on BP in healthy children come from the beginning of 20th century. Inthe twenties and thirties of 20th century reports in childhood indicating relationship of BP with age, bodymass and height were published. In the early fifties of20th century Pickering’s group, basing on population BP data, published hypothesis on developmental origin ofarterial hypertension and predisposition of the part of population to develop arterial hypertension with age.Contemporary, most widely used BP percentile chartsin childhood are based on measurements obtained with sphygmomanometer in North American population. However, replacement of sphygmomanometers by oscillometric devices, worldwide obesity epidemics in children, ethnic and methodological differences cause emerging need for the new normative data obtained by oscillometry, regarding not only age, height and gender differences but also ethnicity and body mass. Because BP is related to body mass, elaboration of normative data based on measurements done in population within creasing prevalence of overweight and obesity would lead to increase of absolute values of given percentile.Thus, some authors, basing on increasing amount of data from prospective population studies concerning cardiovascular morbidity in adulthood in relation to exposure to risk factors in childhood, suggest using age and gender adjusted, absolute cut-off BP valuesin children which define cardio vascular risk. The other proposal is elaboration of BP percentile charts based on measurements obtained from children with normal weight.

Stan astmatyczny (ostry napad astmy oskrzelowej) jest stanem zagrożenia życia wymagającym natychmiastowej interwencji. Wczesne zastosowanie beta-mimetyków krótkodziałających, kortykosteroidów systemowych może zapobiec hospitalizacji dziecka. W artykule przedstawiono wytyczne postępowania w stanie astmatycznym zgodnie z zaleceniami GINA, NAEPP oraz BTS.

Status asthmaticus (acute asthma, near-fatal asthma) is a life-threatening condition which should be treated immediately. Early intervention with short-acting β2-agonists, systemic corticosteroids can prevent hospitalization. In article GINA, NAEPP and BTS guidelines for treatment of status asthmaticus are discussed.

Nadreaktywność oskrzeli jest cechą charakterystyczną astmy oskrzelowej. Jest także jedną ze składowych definicji tej choroby. W artykule omówiono epidemiologię i patomechanizmy nadreaktywności oskrzeli oraz możliwość jej występowania w innych chorobach poza astmą oskrzelową.

Bronchial hyperreactivity (BHR) is the cardinal feature of asthma. This is also one of the main parts of its definition. In the present paper the epidemiology, pathomechanisms of bronchial hyperreactivity and the possibility of its occurrence in other diseases than asthma has been discussed.

Częste i nawracające infekcje to jeden z najtrudniejszych problemów lekarza pediatry. Lekarz musi zmierzyć sięz dwoma zagadnieniami: czy dziecko jest zdrowe czyteż ma poważną chorobę oraz – w tym drugim wypadku– jak przy użyciu minimalnej liczby badań potwierdzić lub wykluczyć podejrzewane rozpoznanie. W niniejszym opracowaniu autorzy proponują kilkuetapowy protokół diagnostyczny, oparty na doświadczeniu naszego ośrodka klinicznego, pomagający w diagnostyce pacjentów z nawracającymi infekcjami układu oddechowego. Kilkuetapowość tego protokołu pozwala na oszczędny przesiew w celu postawienia wczesnego prawidłowego rozpoznania oraz ma zapobiec nieuzasadnionemu leczeniu. Wierzymy, że będzie on pożytecznym narzędziem diagnostycznym dla pediatrów.

The child who has recurrent infections poses one ofthe most difficult diagnostic challenges in pediatrics.The clinician faces a double challenge in determining first whether the child is healthy or it has a serious disease, and then, in the latter case, how to confirm orexclude the diagnosis with the minimum number of the least invasive tests. In this report the authors proposea multi-stage own experience-based approach that is designed to help in management of patients with recurrent respiratory tract infections. The multi-stage design allows the cost-effective screening for correct and early diagnosis and prevents unjustifiable treatment. It may also prove a useful guide to the clinician.

Zespół alergii jamy ustnej należy do IgE zależnych reakcji wywołanych determinantami białkowymi o podobnej budowie, reagujących krzyżowo, a obecnych w pyłkach roślin oraz owocach, warzywach, orzechach. U osób dotkniętych tą jednostką chorobową występują objawy świądu, obrzęku warg, języka, podniebienia, gardła, a czasem nawet masywny obrzęk naczynioruchowy śluzówki tych okolic. Objawy systemowe występują rzadko.

Oral allergy syndrome is an IgE – mediated allergy caused by cross-reacting proteins of some foods and plants. Pollen allergic patients may develop symptoms following the ingestion of raw apples, pears, carrots, celery, hazelnuts and kiwi. This cross- reactivity between tree, grasses, weeds pollen and some fruits and vegetables is due to homology among various pathogenesis proteins. Symptoms include oral (lips, tongue, palate, and oral mucosa membranes) itching, swelling, sometimes oedema of these organs, occasionally pruritis and angioedema can affect throat. Systemic reactions are generally rare.

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęstszą chorobą alergiczną. Na świecie na ANN cierpi 600 milionów ludzi. ANN stanowi zespół objawów klinicznych pojawiających się w następstwie reakcji IgE-zależnej po ekspozycji na alergen. Przyczyną objawów mogą być alergeny wewnątrz- i zewnątrzdomowe, jak również narażenie, u osób dorosłych, na alergeny zawodowe. Rozpoznanie ANN zwykle nie stanowi problemu klinicznego z wyjątkiem małych dzieci, u których objawy choroby są niejednoznaczne. Dlatego niedodiagnozowanie choroby w tej grupie wiekowej jest częste. Leczenie obejmuje edukację pacjenta, farmakoterapię oraz immunoterapię swoistą. ANN jest najistotniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju astmy, a jego nasilenie zaostrza przebieg astmy. Pacjenci z przewlekłym ANN powinni być diagnozowani w kierunku astmy, pacjenci chorzy na astmę powinni być diagnozowani w kierunku ANN.

Allergic rhinitis is a global health problem, as 600 million subjects suffer from it. It is the most frequent allergic disease. Allergic rhinitis is a symptomatic disorder of the nose induced by allergen exposure with anIgE-mediated inflammatory process. The risk factors for allergic rhinitis include indoor and outdoor allergens as well as occupational exposure. The diagnosis of allergic rhinitis is often quite easy, but in young children may cause problems and many children are stillunder-diagnosed. The management of allergic rhinitis requires patient education, pharmacotherapy and allergen-specific immunotherapy. Allergic rhinitis should beconsidered as a strong risk factor for bronchial asthma development. Its severity correlates with the course of asthma. Patients with persistent allergic rhinitis should be screened for asthma while patients with asthma should be evaluated for rhinitis.

W artykule omówiono definicję, epidemiologię, patogenezę, objawy kliniczne, profilaktykę i postępowaniew anafilaksji. Podkreślono, że reakcje anafilaktyczne nie są bezpośrednio ujęte w żadnych klasyfikacjach europejskich. Można śmiało stwierdzić, że dane epidemiologiczne nie są w pełni wiarygodne. Trudno również planować kontrolowane badania skuteczności leków w anafilaksji, dlatego wytyczne postępowania podczas jej wystąpienia mają charakter zaleceń eksperckich. Szczególną uwagę zwrócono na problem postępowania we wstrząsie anafilaktycznym, który jest stanem zagrożenia życia – często w wyniku działań medycznych.

In the article the definition of the anaphylaxis, epidemiology, pathogenesis, symptoms, prophylaxis and treatment was described. Anaphylactic reactions arenot classified in any European documents; therefore the epidemiological data is not very reliable. There isalso a problem to plan a controlled research on drugefficacy in anaphylaxis. The current guidelines are more like an expert’s recommendations than official guidelines. In this article the problem of the treatment was pointed out, as it is a life threatening condition most often caused due to the medical procedures.

Alergia pokarmowa jest częstą przyczyną zróżnicowanych objawów chorobowych w wieku rozwojowym. Patologia ta dotyczy osób, których organizm reaguje jakościowo odmiennie na spożywany pokarm niż organizm osób zdrowych. Niniejsza praca jest zbiorem podstawowej, uaktualnionej wiedzy związanej z tą problematyką.

The food allergy is the frequent cause of many clinical symptoms in developmental age. The pathology refers to these individuals in which digested food has changed differently body organism’s reaction than in healthy individuals. This paper contains unupdate knowledge related to this issue.