Wielokierunkowe działanie 1,25-dihydroksywitaminy D w skórze – możliwości profilaktyki i leczenia chorób skóry
Słowa kluczowe / Keywords:
Streszczenie:
Metabolizm i działanie witaminy D jest ściśle związaneze skórą – jednym z głównych źródeł witaminy D. Aktywnaforma witaminy D – 1,25(OH)2 D to czynnik regulacjihomeostazy wapniowo-fosforanowej. Klasyczny mechanizmdziałania 1,25(OH)2 D w nerce, kościach i jelitach jestdobrze poznany. Pozanerkowa aktywność 1,25(OH)2 Djest głównie związana z proliferacją oraz różnicowaniemkomórek. Odkrycie ostatnich lat to poznanie unikalnejdrogi metabolizmu witaminy D znajdującej się w keratynocytachnaskórka, które mogą syntezować własną pulę1,25(OH)2 D z 7-dehydrocholesterolu poprzez metabolit25OH D. Keratynocyty naskórka posiadają również receptorwitaminy D – VDR – cel działania 1,25(OH)2 D.Związek pomiędzy pozanerkową pulą 1,25(OH)2 D a fizjologiąoraz patologiami skóry jest dobrze poznany i opisany.Szerokie spektrum działania 1,25(OH)2 D oraz receptoraVDR powinno być rozważane w celu wykorzystaniaw profilaktyce i leczeniu chorób skóry, zwłaszcza choróbo podłożu hiperproliferacyjnym, np. w łuszczycy.
Abstract:
Metabolism and activity of vitamin D is tightly connectedwith skin – the one of major sources of vitamin D. Hormonalform of vitamin D – 1,25(OH)2 D is well knownbasic factor of Ca-P homeostasis. Classical mechanisms of1,25(OH)2 D activity in kidney, bone and intestine are wellrecognized. Extra-renal activity of 1,25(OH)2 D is linkedwith cellural growth, differentiation and function.During last few years unique pathway of vitamin D metabolismlocalized only in epidermal keratinocytes wasreported. These cells can synthesize their own 1,25(OH)2D from 7-dehydrocholesterol through 25 OH D form.Epidermal keratinocytes also contain vitamin D receptor(VDR) – target to 1,25(OH)2 D activity. Associationbetween 1,25(OH)2 D extra-renal activity and skin inhealth and disease is documented. Wide spectrum ofactivity of 1,25(OH)2 D and VDR receptor in the skinwas be discussed concerning treatment and prophylaxisskin disorders, especially hyperproliferative skindisorders, like psoriasis.
