Zwierzęta domowe a leczenie astmy oskrzelowej

Autor: Jędrzej Sarnecki

Opracowanie na podstawie: Sheikh S, Pitts J, Salvator A i wsp. Impact of environmental exposures (second hand smoking and/or pets) on long-term asthma control in children. CHEST 2018; DOI:10.1016/j.chest.2018.08.666.

W październiku 2018 r. na łamach Chest Journal ukazały się wyniki ciekawego badania przeprowadzonego przez Sheikha i wsp., w którym oceniono wpływ obecności określonych czynników środowiskowych, takich jak zwierzęta domowe czy dym tytoniowy, na leczenie astmy oskrzelowej zgodnie z wytycznymi National Asthma Education and Prevention Program (NAEPP).

W celu oceny wpływu tych czynników na leczenie astmy przeprowadzono 3-letnie prospektywne badanie kohortowe, w którym wzięło udział 395 dzieci w wieku od 2 do 17 lat (mediana: 6 lat), skierowanych do poradni specjalistycznej z powodu braku kontroli objawów astmy oskrzelowej. Większość pacjentów stanowiły dzieci z łagodną (27%) lub umiarkowanie nasiloną (67%) chorobą. W trakcie prowadzonego leczenia, podczas każdej wizyty kontrolnej (co 3-6 miesięcy), rodzice pacjentów wypełniali kwestionariusze dotyczące występowania zaostrzeń wymagających pilnej wizyty u lekarza czy krótkoterminowego leczenia glikokortykosteroidami (GKS), liczby dni, w których konieczne było przyjęcie salbutamolu, liczby dni absencji w szkole, a także obejmujące informacje dotyczące nasilenia objawów choroby. Dodatkowo opiekunowie lub uczestnicy badania wypełniali Asthma Control Test (ACT). W celu oceny wpływu obecności czynników środowiskowych, które podejrzewa się o negatywne oddziaływanie na przebieg choroby, wyniki kwestionariuszy i przebieg leczenia porównano pomiędzy pacjentami eksponowanymi na dym tytoniowy (palenie papierosów przez opiekuna/-ów) i/lub żyjących w domu z kotem/psem a uczestnikami badania, którzy nie byli poddani ekspozycji na te czynniki.

Ekspozycję na dym tytoniowy stwierdzono u 25% (n = 98) uczestników, a posiadanie psa lub kota w domu u 55% (n = 265). W całej grupie pacjentów pomiędzy pierwszą a drugą wizytą (3-6 miesięcy) zaobserwowano poprawę kontroli astmy – u uczestników odnotowywano mniej zaostrzeń, lepsze średnie wyniki ACT oraz mniejszy odsetek dni, w których występowały świszczący oddech i nocny kaszel. Przy analizie statystycznej danych obejmujących 3-letni okres obserwacji uczestników badania nie stwierdzono, by ekspozycja na dym tytoniowy lub obecność zwierząt domowych stanowiły istotne statystycznie zmienne wpływające na efekty leczenia astmy oskrzelowej.

Jak podsumowują autorzy publikacji, wyniki badania wskazują, że w przypadku leczenia astmy oskrzelowej zgodnego z obowiązującymi wytycznymi ekspozycja na dym tytoniowy i obecność zwierząt w domu nie stanowiły istotnych statystycznie czynników wpływających na poprawę przebiegu choroby.