Soki, woda i inne napoje w diecie niemowląt

Autor: mgr inż. Marta Wójtowicz - edukatorka żywieniowa

Materiał udostępniony dzięki uprzejmości: http://www.1000dni.pl/

Woda należy do niezbędnych składników pokarmowych. Organizm nie może magazynować wody w większej ilości, dlatego musi być ona regularnie dostarczana. Stan nawodnienia u niemowląt różni się znacząco od stanu nawodnienia osób dorosłych. Niemowlęta potrzebują 4-ktronie więcej wody niż dorośli, w przeliczeniu na kilogram masy.[1] ? Czy soki i napoje roślinne są odpowiednie dla niemowląt? Sprawdź!

Pierwsze napoje w diecie niemowlaka

W pierwszym półroczu życia dziecka, kiedy jest ono jeszcze karmione piersią lub mlekiem modyfikowanym, nie ma potrzeby dodatkowego podawania płynów. Nawet w upalne dni, mleko mamy jest wystarczające, aby ugasić pragnienie niemowlaka.[2] Etap wprowadzania pierwszych napojów przypada dopiero na czas rozszerzania diety. Najlepszym napojem do picia dla dziecka jest czysta woda.

Jaką wodę podawać niemowlakowi?

Woda dla niemowlęcia powinna być odpowiedniej jakości. Wybierz wodę źródlaną lub naturalną wodę mineralną niskozmineralizowaną (całkowite stężenie soli mineralnych <500 mg/l), ubogosodową oraz ubogosiarczanową.[2] Zazwyczaj takie wody mają specjalne oznaczenie na opakowaniach, mówiące o tym, że zalecane są do picia przez niemowlęta.

Wodę do picia podawaj niemowlęciu do każdego posiłku już od pierwszych dni rozszerzania diety. Jest to związane m.in. ze wzrastającym zapotrzebowaniem dziecka na płyny w drugim półroczu życia, przy jednoczesnym stopniowym ograniczaniu karmienia mlekiem. Podając wodę do posiłków, uczysz dziecko prawidłowych nawyków żywieniowych. Zaprocentuje to w przyszłości, kiedy większe już dziecko, będzie chętnie sięgało po czystą wodę do picia.

Soki i słodkie napoje nie są odpowiednie dla niemowląt

Zastępowanie wody sokami owocowymi lub innymi słodkimi napojami nie jest wskazane w diecie niemowlęcia. Soki mogą znacząco zmniejszyć objętość zjadanego mleka mamy lub modyfikowanego, które powinny być w tym czasie głównym źródłem niezbędnych składników odżywczych.2 Poza tym podając sok zwiększa się ryzyko wystąpienia próchnicy u dziecka [3]. Zatem zamiast dawać niemowlęciu sok owocowy do picia, lepiej zachęć go do zjedzenia świeżego owocu lub warzywa.

Unikaj podawania dziecku także innych słodkich napojów np. wody smakowej, słodkiego kompotu, napojów gazowanych.

Herbatki i zioła dla niemowląt

Oprócz wody, niemowlakowi można podać do picia napary z owoców suszonych czyli herbaty owocowe. Ważne, aby były one bez dodatku substancji słodzących i w odpowiedniej temperaturze. Warto też zwrócić uwagę na skład herbaty owocowej. W składzie powinny być tylko naturalne składniki w postaci suszu owocowego. Jeżeli jest tam np. czarna herbata, aromaty czy barwniki lepiej nie kupować takiego produktu. Napary owocowe można też przyrządzić samemu ze świeżych lub mrożonych owoców w formie kompotu, bez dodatku cukru. Należy jednak podkreślić, że tego typu napoje należy traktować jako element urozmaiconej diety i nie podawać ich zbyt często. Dominującym napojem w diecie niemowlęcia powinna być czysta woda.

Nie wskazane jest podawanie niemowlakowi ziół np. kopru włoskiego, rumianku czy mięty. Zioła mogą wywoływać niepożądane reakcje małego organizmu. [4,5,6]

Czy podawać inne mleka do picia niemowlętom?

Mleka inne niż pochodzące od mamy lub mleko modyfikowane nie są zalecane w diecie niemowląt. Jest to związane ze składem chemicznym poszczególnych mlek. Mleko krowie czy kozie zawierają bardzo duże ilości soli mineralnych, które w nadmiarze mogą być niebezpieczne dla małego organizmu. Podawanie takich mlek wiąże się m.in. z wysokim ryzykiem wystąpienia niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego i/lub witaminy B12.

Nie włączaj do diety niemowlęcia mleka smakowego np. waniliowego, ze względu na dużą zawartość cukrów dodanych. Takich napoi nie zaleca się podawać dzieciom poniżej 5 roku życia. Dziecko, które przyzwyczai się do smaku mleka aromatyzowanego, nie będzie chciało pić zwykłego mleka.[4,7]

Napoje roślinne w diecie niemowlaka

Napoje roślinne to kolejna grupa napojów, która nie jest zalecana w diecie niemowlęcia. Napoje roślinne nie powinny zastępować mleka mamy lub modyfikowanego, ponieważ ich skład nie jest dostosowany do potrzeb organizmu małego dziecka. Poza tym, do napoi roślinnych dodaje się substancje słodzące np. fruktozę, syrop winogronowy, syrop z agawy, które nie są wskazane w diecie malucha. Napoje roślinne mogą być też źródłem zanieczyszczeń metalami ciężkimi (np. arsenem) lub mykotoksynami (substancjami wytwarzanymi przez pleśnie), które wykazują m.in. właściwości rakotwórcze.[4]

Podsumowując, najlepsze co możesz zrobić dla swojego dziecka, to podawać mu do picia w czasie posiłków czystą wodę źródlaną.

Przypisy

• 1. Szajewska, Hanna, et al. "Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego towarzystwa gastroenterologii, hepatologii i żywienia dzieci." Standardy Medyczne/Pediatria  2021, T. 18.
• 2. Szajewska H. „7. Wprowadzanie pokarmów uzupełniających” [w:] Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży. Szajewska, Hanna, et al. Medycyna Praktyczna, 2017: 46-50.
• 3. Heyman, Melvin B et al. “FruitJuice in Infants, Children, and Adolescents: CurrentRecommendations.” Pediatrics vol. 139, 6, 2017: e20170967. doi:10.1542/peds.2017-0967
• 4. a. b. c. Szajewska, Hanna, et al. "Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego towarzystwa gastroenterologii, hepatologii i żywienia dzieci." Standardy Medyczne/Pediatria  2021, T. 18.
• 5. “Fennel.” Drugs and Lactation Database LactMed, National Library of Medicine (US), 18 January 2021.
• 6. “Chamomile.” Drugs and Lactation Database LactMed, National Library of Medicine (US), 20 July 2019.7. Fewtrell, Mary et al. “ComplementaryFeeding: A Position Paper by the EuropeanSociety for PaediatricGastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition.” Journal of pediatricgastroenterology and nutrition vol. 64,1, 2017: 119-132. doi:10.1097/MPG.00000