Nowe zalecenia dotyczące leczenia alergicznego nieżytu nosa

Autor: Jędrzej Sarnecki

Opracowanie na podstawie: Dykiewicz MS, Wallace DV, Baroody F i wsp. Treatment of seasonal allergic rhinitis. An evidence-based focused 2017 guideline update. Ann Allergy Asthma Immunol 2017. DOI:10.1016/j.anai.2017.08.012.

Przygotowane przez American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology (AAAAI) oraz American College of Allergy, Asthma, and Immunology (ACAAI) uaktualnienie wytycznych z 2008 r. dotyczących postępowania w sezonowym alergicznym nieżycie nosa ukazało się w listopadzie 2017 r. na łamach czasopisma Annals of Allergy, Asthma and Immunology. Eksperci pracujący nad zaleceniami skupili się przede wszystkim na 3 zagadnieniach.

Czy u pacjentów ≥ 12. roku życia łączona terapia umiarkowanego i ciężkiego sezonowego alergicznego nieżytu nosa, obejmująca stosowanie doustnego leku przeciwhistaminowego i glikokortykosteroidów (GKS) donosowych, daje lepsze efekty niż leczenie wyłącznie GKS donosowymi?

Zespół ekspertów przyjrzał się skuteczności często wdrażanego leczenia skojarzonego alergicznego nieżytu nosa, łączącego stosowanie GKS donosowych i przyjmowanych doustnie leków przeciwhistaminowych. Wytyczne z 2008 r. nie wskazywały jednoznacznie na jedną z metod leczenia. Obecnie, na podstawie przeprowadzonego systematycznego przeglądu piśmiennictwa, zespół ekspertów rekomenduje stosowanie u pacjentów ≥ 12. r.ż. z sezonowym alergicznym nieżytem nosa o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu GKS donosowych w monoterapii. Jest to silne zalecenie, wynikające z niestwierdzenia w żadnym z przeprowadzonych dotychczas badań istotnie statystycznie wyższej efektywności stosowania leczenia skojarzonego.

Czy leczenie skojarzone GKS donosowymi i podawanymi donosowo lekami przeciwhistaminowymi daje u pacjentów ≥ 12. r.ż. lepsze efekty niż monoterapia tylko jedną z tych substancji?

Systematyczny przegląd piśmiennictwa wykazał występowanie istotnych statystycznie korzyści wynikających z łącznego stosowania GKS donosowych i donosowych leków przeciwhistaminowych. W związku z tym w wytycznych zaznaczono, że w celu zmniejszenia dolegliwości w przebiegu umiarkowanego i ciężkiego sezonowego alergicznego nieżytu nosa lekarz może zalecić równoczesne stosowanie donosowych leków przeciwhistaminowych i GKS. Jest to zalecenie o słabej sile ze względu na większe koszty takiej terapii oraz możliwość częstszego występowania działań niepożądanych.

Porównanie efektów rozpoczęcia leczenia umiarkowanego i ciężkiego alergicznego nieżytu nosa montelukastem u pacjentów ≥ 15. r.ż. z wynikami leczenia GKS donosowymi.

W aktualnych zaleceniach zespół ekspertów AAAAI i ACAAI zaleca, aby leczenie umiarkowanego lub silnego sezonowego alergicznego nieżytu nosa u pacjentów ≥ 15. r.ż. rozpoczynać od stosowania GKS donosowych, a nie leków przeciwleukotrienowych (takich jak montelukast). Jest to silne zalecenie oparte na wynikach przeprowadzonych dotychczas badań wskazujących na wyższą skuteczność GKS donosowych w łagodzeniu objawów choroby.